Sau Tết, tất cả cành, hoa, và nụ còn lại phải được tỉa bớt. Tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe của cây, nghệ nhân sẽ chọn phương pháp bón phân phù hợp. Đây được xem là bước quan trọng vì nếu cây không được chăm sóc đúng cách, nó có thể không ra hoa đẹp trong năm sau.
Ở miền Bắc, mọi người thường trưng bày hoa đào trong dịp Tết, trong khi ở miền Nam, người ta thích hoa mai. Hoa mai không chỉ làm đẹp cho ngôi nhà mà còn tượng trưng cho hòa bình, may mắn và thịnh vượng. Người ta thường tin rằng càng nhiều cây mai vàng khủng nhất việt nam nở trong dịp Tết, gia chủ càng thịnh vượng trong năm đó.
Tại Thành phố Hồ Chí Minh, nhiều người thiếu thời gian, kinh nghiệm, và không gian để chăm sóc cây mai, nên họ thường thuê chậu mai cho dịp Tết. Những gia đình giàu có hơn có thể chi hàng trăm triệu để mua và thuê người chăm sóc cây mai sau Tết. Tuy nhiên, để đảm bảo cây mai khỏe mạnh và nở hoa đúng dịp Tết năm sau không phải là việc dễ dàng.
Theo nghệ nhân Trần Văn Đức, chủ vườn mai ở Thủ Đức, chăm sóc cây mai đòi hỏi sự quan tâm tỉ mỉ và tình yêu thực sự với hoa. Mặc dù đã tham gia chăm sóc cây mai gần 20 năm, Đức đã sở hữu bộ sưu tập hàng trăm cây giá trị lên đến hàng tỷ đồng.
Trong dịp Tết năm Kỷ Hợi vừa rồi, hầu hết các cây mai trong vườn của ông đều nở đầy đủ và đúng dịp Tết. Bí quyết để đạt được kết quả đẹp như vậy nằm ở việc biết cách chăm sóc cây ở mỗi giai đoạn phát triển của nó.
"Chăm sóc chậu cây mai sau Tết rất quan trọng. Nó ảnh hưởng đến sự phát triển và nở hoa của cây. Vì vậy, ngay khi Tết kết thúc, chúng tôi thu gom cây và bắt đầu quá trình chăm sóc.
Đầu tiên, chúng tôi phải cắt bỏ tất cả các cành, nụ, và hoa còn lại để đảm bảo cây nở hoa đồng đều hơn trong năm sau. Thông thường, công việc này phải được hoàn thành trước ngày 20 tháng Giêng âm lịch," Đức chia sẻ.
Đức giải thích rằng việc tỉa cành sau Tết giúp cây hồi phục nhanh hơn. "Hầu hết các gia đình trưng bày cây mai không biết cách chăm sóc đúng cách, và điều kiện thời tiết khác nhau làm cây dễ bị tổn thương. Nếu không tỉa đúng cách, cây có thể trở nên yếu do phải chịu nhiều cành và hoa, dẫn đến kiệt sức và dễ bị bệnh. Đây là lý do chính tại sao một số cây mai nở quá sớm hoặc quá muộn so với dịp Tết."
Hơn nữa, việc thay đổi môi trường của cây phải được thực hiện cẩn thận. Sau khi trưng bày trong nhà, cây nên được đặt ở chỗ râm mát khoảng một hoặc hai tuần trước khi chuyển ra ánh sáng trực tiếp. Sự tiếp xúc dần dần này giúp cây thích nghi với điều kiện ngoài trời sau một thời gian dài trong nhà.
Bón phân là một yếu tố quan trọng khác. Theo các nghệ nhân có kinh nghiệm, việc bón phân phải được xử lý cẩn thận. Lượng phân không đúng có thể gây hại cho cây. "Khoảng đầu hoặc giữa tháng Hai, khi lá đã phát triển đầy đủ, cần bón phân đúng lượng tại gốc. Tránh bón quá nhiều phân, vì rễ cây chưa hoạt động hoàn toàn, có thể gây khô héo và chết. Ngoài việc bón phân, có thể sử dụng các loại phân hóa học khác nhau tùy theo tình trạng sức khỏe của cây để giúp nó phát triển mạnh hơn. Khoảng cuối tháng Ba và đầu tháng Tư, khi rễ đã phát triển mạnh hơn, chúng tôi thay chậu mai, làm cho việc tỉa cành và tạo dáng trở nên dễ dàng hơn," Đức nhấn mạnh.
Bạn có thể tham khảo bài viết: giá mai vàng
Đức cho biết nghề chăm sóc cây mai đòi hỏi sự chú ý tỉ mỉ và kinh nghiệm. Nhiều nghệ nhân mới đã gặp phải những hậu quả tốn kém vì cây mai họ nhận chăm sóc không nở đúng dịp Tết.
"Vườn của tôi bây giờ có hơn 400 cây mai, nên quá trình chăm sóc phải rất cẩn thận. Chỉ một cây không nở hoa hoặc chết đồng nghĩa với việc bồi thường cho khách hàng bằng một cây khác. Một số người ủy thác những cây có giá trị hàng trăm triệu để chúng tôi chăm sóc, và chi phí bảo dưỡng hàng năm khoảng 40% giá trị của cây.
Tuy nhiên, nếu chúng tôi làm hỏng một cây, chúng tôi phải thay thế bằng một cây tương đương giá trị. Mặc dù công việc này vui, nhưng nó cũng rất đòi hỏi. Có những năm chúng tôi phải chi hàng trăm triệu để thay thế cây cho khách hàng. Tuy nhiên, chúng tôi vẫn mong muốn tạo ra nhiều cây mai đẹp để mọi người cùng thưởng thức trong dịp Tết. Niềm vui của họ là niềm vui của chúng tôi, và đó là động lực thúc đẩy chúng tôi làm nghệ nhân và người trồng cây."